De Afbouw van de Salderingsregeling: Wat Betekent Dit voor Zonnepaneelbezitters en Duurzame Energie in Nederland?

Zonnepanelen: De Afbouw van de Salderingsregeling

Iedereen met zonnepanelen kent de term vast: de salderingsregeling. Het is een lastig, lang en vrij onbekend woord dat te maken heeft met het werkwoord salderen. Het wegstrepen van jouw teruggeleverde (en dus zelf opgewekte) stroom tegen de afgenomen stroom van het net.

De “stroom-voor-stroom”-regeling klinkt misschien leuker. 😉

De salderingsregeling wordt ook steeds vaker besproken in het nieuws en bij praatprogramma’s, want er hangt veel onzekerheid omheen. In Nederland gaan ze de salderingsregeling namelijk afbouwen. In de toekomst zal het steeds minder voordelig worden om je stroom terug te leveren aan het stroomnet.

Maar waarom? Wat houdt dat in? Is het dan nog wel voordelig om zonnepanelen aan te schaffen?

In dit artikel ontdek je de belangrijkste punten rondom de salderingsregeling én de afbouw ervan. We bespreken de financiële gevolgen, de toekomst en de veelgestelde vragen. Lees je mee?

UPDATE februari 2024: de Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel om de salderingsregeling af te bouwen verworpen. Voorlopig blijft salderen dus gewoon zoals het was.

UPDATE mei 2024: het nieuwe kabinet is van plan de salderingsregeling toch weer af te schaffen per januari 2027. Dit voorstel moet nog door de Eerste en Tweede Kamer, maar ligt op tafel.

UPDATE september 2024: Het plan van het nieuwe kabinet is aangenomen. Per 2027 zal het salderen worden stopgezet. Er is geen sprake van afbouwen, maar directe opzegging. Er wordt wel gesproken over een redelijke tegemoetkoming om het verlies van de salderingsregeling te compenseren.

Dit artikel in 30 seconden:

• De salderingsregeling helpt zonnepaneelbezitters financieel. De inkoopprijs van stroom is veel hoger dan de verkoopprijs. De salderingsregeling zorgt dat je jouw overschot aan stroom mag terugverkopen aan het stroomnet. De prijzen hiervoor staan vast en worden nu steeds verder afgebouwd tot 0.
• Dankzij deze regeling streep je opgewekte stroom tegen afgenomen stroom weg. Dat scheelt je hartstikke veel geld.
• Het plan luidt: per 2031 is de salderingsregeling beëindigd. Je kunt de stroom dan niet meer wegstrepen. Wanneer het afbouwen exact begint, is nog niet zeker. Naar verwachting wordt het 2025.
• Het doel van de salderingsregeling is kostenbesparing en het stimuleren van energieonafhankelijkheid.
• De impact is als volgt:
  • Minder rendement
  • Langere terugverdientijd
• De alternatieven zijn:
  • Thuisbatterijen
  • Energiedelen
  • Subsidies
  • Innovaties

Wat is de salderingsregeling zonnepanelen?

De salderingsregeling is een term die je vaak hoort in de wereld van duurzame energie. Maar wat betekent het precies?

Zonnepanelen wekken stroom op. In de kern is stroom salderen het proces waarbij de energie die je met je zonnepanelen opwekt, wordt weggestreept tegen de energie die je verbruikt.

Huishoudens die met zonnepanelen stroom opwekken, maar die stroom niet allemaal zelf verbruiken, kunnen dit terugleveren aan het net. Je krijgt een vergoeding voor het terugleveren. Maar deze vergoeding is lager dan de inkoopprijs.

Een voorbeeld van hoe de salderingsregeling werkt

In theorie kun je beter je stroom verbruiken, dan terugleveren. Laten we een voorbeeld bespreken:

Als je een aantal kwh stroom van het elektriciteitsnet inkoopt voor 0,23 euro, maar verkoopt voor 0,09 euro, is het voordeliger de energie die je opwekt te gebruiken. Dit scheelt je geld. De stroom die je ‘s avonds en in de wintermaanden nodig hebt, kun je opwekken in de zomer. Althans, in theorie. Het stroomnet streept de cijfers tegen elkaar af. 

Als je de stroom direct verkoopt voor 0,09 euro per kWh, maar later weer inkoopt voor 0,23 houd je onderaan de streep niets over.

De salderingsregeling in definitie

Als je als huishouden of bedrijf zonnepanelen hebt geïnstalleerd en energie opwekt, krijg je een vergoeding voor niet-gebruikte stroom. Dat is de salderingsregeling.

Elektriciteit opwekken is hierdoor een erg goede investering. Maar hoelang zal dit nog zo zijn?

Het ontstaan van de salderingsregeling

De regeling vond zijn weg naar de Nederlandse huizen en bedrijven als een stimulans om de overstap naar zonne-energie te maken.

Het maakte de investering in zonnepanelen aantrekkelijker. Bespaar niet alleen op je energierekening, maar krijgt ook een vergoeding voor niet-gebruikte stroom. 

Deze vergoeding was een duwtje in de rug voor veel mensen om zonnepanelen te installeren.

De gevolgen van de salderingsregeling

Dankzij het salderen kregen zonnepaneelbezitters een financiële voorsprong en dat heeft zonder twijfel bijgedragen aan de populariteit van zonne-energie in Nederland.

Maar de salderingsregeling gaat niet oneindig door. Deze bewustwording is belangrijk, want er zijn plannen om de regeling af te bouwen.

Redenen voor de afbouw salderingsregeling zonnepanelen

De Nederlandse overheid heeft duidelijke redenen voor de afbouw van deze salderingsregeling. De kern van de zaak is:

• Kostenbesparing
• Beheersen van de begroting

Door de toename van zonnepanelen op daken, stegen ook de kosten voor de overheid. Dit zorgt ervoor dat de regeling, in zijn huidige vorm, financieel onhoudbaar wordt. De regeling gaat ten onder aan zijn eigen succes.

Gebruik de stroom op efficiënte tijden

Deze afbouw is ook bedoeld als stimulans voor huishoudens en bedrijven om onafhankelijker te worden van het net. Het moet innovatie aanjagen, bijvoorbeeld in de opslag van zonne-energie.

De overheid hoopt dat mensen meer energie gaan gebruiken op momenten dat deze volop beschikbaar is.

Dus, zet de timer op je wasmachine, vaatwasser en luchtontvochtiger op 12:00 ’s middags en doe het niet ’s avonds. Laad je elektrische auto op als de zon schijnt en doe het niet ’s nachts. Het doel is dat je zelf energie opwekt, die je verbruikt als de zon schijnt. Zo gebruik je de stroom van je zonnepanelen efficiënt.

Minder noodzaak om zonne-energie te stimuleren

Marktwerking speelt ook een rol. Zonne-energie wordt toegankelijker. De prijzen van zonnepanelen dalen. Er is minder noodzaak voor de overheid om zonne-energie financieel te stimuleren. De regeling wordt langzaam minder noodzakelijk.

Deze geleidelijke verandering belooft een nieuw energielandschap te vormen. Energieverbruik en – productie gaan meer hand in hand met de principes van een vrije markt.

Hiermee zetten we de stap naar een duurzame toekomst waarin we allemaal een rol spelen.

Tijdlijn van de afbouw salderingsregeling

Vanaf het moment dat de afbouw begint, zetten zonnepaneeleigenaren elk jaar een stapje terug in het percentage dat je mag salderen. Het is nog niet zeker wanneer het afbouwen begint. Onlangs is de salderingsregeling namelijk toch nog verlengd.

Laten we zeggen dat de afbouw start vanaf 2025, dan kun je nu nog 100% salderen. Elk volgend jaar wordt dit percentage verminderd, met een specifiek (nader te bepalen) percentage. Dit betekent dat je aan het einde van de afbouwperiode, (zoals verwacht) in 2031, niet meer kunt salderen.

Het kabinet wil de salderingsregeling afbouwen, maar wanneer de afbouw exact begint, is nog niet zeker. Het verzoek is in beheer bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Het wetsvoorstel is door de Tweede Kamer aangenomen, maar moet nog langs de Eerste Kamer (anno najaar 2023).

UPDATE mei 2024: Het voorstel is in februari 2024 door de kamers aangenomen. De afbouw van de salderingsregeling is geschrapt. Toch is het nieuwe kabinet per mei 2024 opnieuw aan het overleggen of de salderingsregeling dan toch weer afgebouwd moet worden. Het plan voor nu luidt: per januari 2027 niet meer salderen.

De verwachte afbouw in percentages

De afbouw van de salderingsregeling gaat er naar verwachting als volgt uitzien (bron: rijksoverheid, anno 2023)

• 2023: 100%
• 2024: 100%
• 2025: 64%
• 2026: 64%
• 2027: 55%
• 2028: 46%
• 2029: 37%
• 2030: 28%
• 2031: 0%

In 2031 kun je dus (naar verwachting) de stroom die je opwekt met je zonnepanelen niet meer afstrepen tegen de verbruikte elektriciteit.

UPDATE mei 2024: In het voorlopige regeerakkoord van de PVV, NSC, VVD en de BBB wordt overlegd of het salderen per 2027 al geschrapt gaat worden. Dit is nog niet definitief.

Wat houdt deze afbouw in voor huishoudens die met zonnepanelen stroom opwekken?

Voor zonnepaneelbezitters houdt dit in dat ze elk jaar een iets kleiner voordeel hebben van hun zonnepanelen. Het is belangrijk om hier rekening mee te houden in de financiële begroting.

De tijdlijn geeft bezitters de tijd om zich aan te passen. Ze kunnen bijvoorbeeld investeren in energieopslag of hun verbruik aanpassen.

Het is een periode die de overstap naar een nieuwe energiewereld vergemakkelijkt. Tenminste, dat is hoe de overheid het omschrijft.

Hoe beïnvloedt de afbouw jouw energierekening en stroomgebruik?

Met de nieuwe regeling geldt een andere berekening voor jouw energierekening. De opgewekte hoeveelheid stroom door zonnepanelen blijft constant, maar de waarde ervan wijzigt.

Je zult dus meer stroom van het elektriciteitsnet moeten kopen, of de opgewekte elektriciteit efficiënt gebruiken. ’s Middags actief, ’s avonds in de ruststand. Zo houd je de kosten laag.

De verhouding tussen opgewekte stroom en teruggeleverde stroom

Naarmate de salderingsregeling afbouwt, zul je voor een deel van de opgewekte stroom nog steeds kunnen salderen.

Voor het niet-gesaldeerde deel ontvang je alleen de vergoeding voor teruggeleverde stroom. De prijs hiervoor is lager dan de prijs die je betaalt voor stroom van het elektriciteitsnet.

Daarom is het essentieel om de verhouding tussen teruggeleverde en opgewekte stroom te optimaliseren.

Op je energierekening staat hoeveel stroom je opwekt en teruglevert. Hierdoor wordt het belangrijker dan ooit om je verbruik af te stemmen op je productie.

Dit klinkt lastiger dan het in werkelijkheid is. Plan je energieslurpende apparaten goed in, of schaf bijvoorbeeld slimme thuisbatterijen aan. Energiemanagement staan aan de basis van de afbouw salderingsregeling zonnepanelen.

Door deze veranderingen in ons energieverbruik blijft zonne-energie, ondanks de veranderingen, een slimme investering voor een duurzame toekomst.

De impact van de afbouw op zonnepaneelbezitters

De afbouw van de salderingsregeling raakt zonnepaneelbezitters direct: ze krijgen minder vergoeding voor hun teruggeleverde energie. Dit kan leiden tot een daling in het rendement van zonnepanelen. De terugverdientijd wordt mogelijk langer.

Potentiële investeerders kunnen door deze veranderingen twijfelen. De psychologische impact is merkbaar. Onzekerheid speelt een grotere rol bij het nemen van de beslissing om te investeren in zonnepanelen.

Voor bestaande bezitters benadrukt dit de noodzaak om hun eigen verbruik en energieopslag efficiënter te maken. Dit doe je door bijvoorbeeld energie op te slaan (denk aan een thuisbatterij) of slim te verbruiken.

De zonnepanelen worden steeds beter en behalen een steeds hoger rendement. Hierdoor wordt je investering al snel terugverdiend. Afhankelijk van jouw situatie heb je binnen 5-7 jaar je investering terug. Volgens TNO is dat ook zonder salderingsregeling nog steeds binnen 7 jaar mogelijk.

Het gevolg van de impact

Investeerders zullen hun beslissingen mogelijk heroverwegen. Het gebruikt van opgewekte energie neemt toe.

Een vervelend gevolg van de lagere vergoeding kan zijn dat mensen geen zonnepanelen kopen. Het salderen is altijd een belangrijke motivatiebron geweest voor mensen die willen investeren in zonnepanelen.

Belangrijk om te weten: Ook zonder salderingsregeling verdienen zonnepanelen zich terug.

Alternatieven en Oplossingen voor de afbouw salderingsregeling

1. Thuisbatterijen
2. Energie delen (mini-energienet)
3. Subsidies
4. Energiemanagementsystemen
5. Energie-innovaties zoals zonneboilers en warmtepompen

Thuisbatterijen worden een gamechanger. Ze laten je zelf opgewekte energie opslaan voor later gebruik. De ideale combinatie met zonnepanelen.

Het delen van energie krijgt ook voet aan de grond. Buurtgenoten kunnen samen een mini-energienet vormen, waarbij overschotten gedeeld worden.

Houd je ogen open voor nieuwe subsidies. Deze kunnen de pijn van de afbouw verzachten en investeringen aantrekkelijker maken.

Slimme energiemanagementsystemen bieden een andere uitkomst. Ze optimaliseren je energieverbruik, wat kan leiden tot lagere energierekeningen.

Ook energie-innovaties krijgen een boost. Warmtepompboilers en warmtepompen, bijvoorbeeld, compenseren de afgebouwde salderingsregeling. Zo blijven je zonnepanelen rendabel.

Financiële Gevolgen van de afbouw salderingsregeling

Op korte termijn zal je energierekening stijgen. Minder saldering betekent direct hogere kosten.

↓

Over de lange termijn spreken we over de totale kosten tijdens de levensduur van de zonnepanelen. Deze zullen toenemen, wat de terugverdientijd beïnvloedt.

↓

De investering in zonnepanelen betaalt zich dus langzamer terug. Dit is een belangrijk detail voor toekomstige investeerders. Ze vragen zich af: is het nog wel voordelig om zonnepanelen te kopen?

↓

De invloed op vastgoedwaarde is dubbel. Aan de ene kant, kan de afbouw de meerwaarde verminderen. Aan de andere kant blijft duurzaamheid een belangrijke factor.

↓

Houd rekening met compensatie. Overheid en energiebedrijven kunnen maatregelen nemen om de financiële pijn te verzachten. Ze willen natuurlijk dat mensen zonnepanelen blijven kopen.

Veelgestelde vragen over het afbouwen van de salderingsregeling

Moet ik mijn zonnepanelen verkopen of behouden?

Behoud je zonnepanelen. Ze blijven een waardevolle investering, zelfs met de afbouw van de salderingsregeling. Zonnepanelen verminderen je afhankelijkheid van het elektriciteitsnet en verlagen je energierekening. De opgewekte stroom kan ook worden gebruikt om je eigen elektriciteitsverbruik te dekken, wat vooral nuttig is bij stijgende energieprijzen. Bovendien dragen ze bij aan duurzaamheid en kunnen ze de waarde van je woning verhogen.

Zijn nieuwe investeringen rendabel?

Ja, nieuwe investeringen in zonnepanelen zijn nog steeds rendabel. De kosten van zonnepanelen zijn de afgelopen jaren gedaald, terwijl hun efficiëntie is toegenomen. Met de stijgende energieprijzen wordt het steeds voordeliger om je eigen elektriciteit op te wekken. Daarnaast kunnen zonnepanelen bijdragen aan de verduurzaming van je energievoorziening en je onafhankelijk maken van fluctuerende marktprijzen.

Bouwen de subsidies ook af?

De subsidies voor zonnepanelen bouwen niet af met terugwerkende kracht. Als je al subsidie hebt ontvangen voor je zonnepanelen, behoud je deze voordelen. Nieuwe subsidies of financiële regelingen kunnen variëren afhankelijk van overheidsbeleid, maar bestaande afspraken blijven geldig. 

Hoe voorkom ik fluctuerende energieprijzen?

Gebruik verschillende energiebronnen en overweeg energieopslag.

Is het verstandig om vast een thuisbatterij aan te schaffen?

Om fluctuerende energieprijzen te voorkomen, kun je diversifiëren in je energiebronnen. Naast zonnepanelen kun je bijvoorbeeld ook investeren in andere vormen van hernieuwbare energie zoals windenergie of warmtepompen. Overweeg ook energieopslagoplossingen, zoals batterijen, om overtollige energie op te slaan voor gebruik wanneer de zon niet schijnt. Dit verhoogt je energieonafhankelijkheid en beschermt je tegen prijsschommelingen.

Kortom

De afbouw van de salderingsregeling brengt duidelijke gevolgen met zich mee voor zonnepaneelbezitters. Voorbereiding en aanpassing zijn cruciaal.

Zie deze transitie als een kans. Het stimuleert zowel duurzame innovaties als het streven naar zelfvoorzienendheid.